දැන්වීම්කරණය මගින් සමාජයට ඇති කරන බලපෑම.
දැන්වීම්කරණය යනු වර්තමාන සන්නිවේදන ක්‍රියාවලිය තුළ අතිශයින් සමාජ බලපෑමක් ඇති කරන පෙළඹවීම්කාරක ක්‍රියාවලියක් ලෙස හඳුන්වාදිය හැකිය. ජනමාධ්‍ය පැවැත්ම තීරණය කරන්නා වූ ද, ආර්ථිකය හසුරුවන්නා වූ ද ප්‍රබල සාධකයක් බවට දැන්වීම්කරණය පත්ව ඇත. මානව අවශ්‍යතා නිර්මාණය කරමින් තම භාණ්ඩ හා නිෂ්පාදන සේවා අලෙවි කිරීම සඳහා පාරිභෝගිකයා පොළඹවන වෙළඳ දැන්වීම් කලාව දැන්වීම්කරණය තුළ වඩාත් සක්‍රීයව ක්‍රියාවට නැංවෙන වත්මන් අවධිය තුළ දැන්වීම්කරණයේ සමාජ බලපෑම හිතකර මෙන්ම අහිතකර තත්ත්වයන් යටතේ හඳුනාගත හැකිය.
කාර්යබහුල ජීවිත ගත කරන පාරිභෝගික ජනතාව සෑම විටම විසිරුණු මනසකින් යුක්ත වන අතර ඔවුන්ගේ දෛනික මානව අවශ්‍යතා සපුරා ගැනීම සඳහා භාණ්ඩ හා නිෂ්පාදන සේවා පිළිබඳ දැනුවත්භාවයක් ලැබීමට හා සංසන්දනය කරමින් ප්‍රමිතියෙන් උසස් භාණ්ඩ ලබා ගැනීම සඳහා දැන්වීම්කරණය වඩාත් ප්‍රයෝජනවත් වේ. එමෙන්ම සමාජය තුළ නව මතවාද, දර්ශනයන් ඇති කරමින් නව චින්තන රටාවන් ඇති කිරීමද දැන්වීම්කරණයේ හිතකර සමාජ බලපෑමක් ලෙස හඳුනාගත හැකිය. විශේෂයෙන් සෞඛ්‍යමය ගැටලු, සංවර්ධන ව්‍යාපෘති ආදිය ජනගත කිරීමේ දී නව මතවාද හා දර්ශනයන් සමාජගත කිරීමට දැන්වීම්කරණය වඩාත් සාර්ථක ලෙස භාවිත කළ හැකිය. මහජන සේවා පණිවිඩ සන්නිවේදනය කිරීමේ දී එකවර සමස්ත සමාජයට ආමන්ත්‍රණය කරමින් බලපෑම් කිරීමට දැන්වීම්කරණයට පවතින ශක්‍යතාවය සුවිශේෂී වේ.
දැන්වීම්කරණය පිළිබඳ බොහෝ අය දරන මතය වන්නේ ඒ ඔස්සේ වැඩි වශයෙන් සමාජ අහිතකර බලපෑම් උද්ගත වන බවයි. කෙසේ වෙතත් වෙළඳපොල තරඟකාරිත්වය මත වෙළඳ දැන්වීම් ඔස්සේ වැරදි මත සමාජයේ ස්ථාපිත කිරීම හා ව්‍යාප්ත කිරීම සමාජයීය මෙන්ම සංස්කෘතික වශයෙන් ද බලපෑම් කරන කරුණකි. විශේෂයෙන්ම කුඩා දරුවන් යොදා ගනිමින් ඉලක්ක කරගෙන වැරදි මතවාද සමාජගත කිරීම ඔස්සේ දරුවන් සමාජානුයෝජනය වීමේ දී එය ප්‍රබල ගැටලුවක් බවට පත් වේ.
එමෙන්ම තරඟකාරී වෙළඳ දැන්වීම්කරණය තුළ අසත්‍ය තොරතුරු ඉදිරිපත් කිරීමත් ඒ ඔස්සේ පාරිභෝගිකයා මෝහනයට හා මුළාවට පත් කිරීමත් දැන්වීම්කරණය ඔස්සේ ඇතිවන අහිතකර සමාජ බලපෑමක් ලෙස පෙන්වාදිය හැකිය. දැන්වීම්කරණය මත යැපෙන පාරිභෝගික සංස්කෘතියක් ඇති කරමින් ජනප්‍රිය සංස්කෘතියට ජනතාව යොමු කරවීමට දැන්වීම්කරණය හේතු වී ඇත. විශේෂයෙන්ම වැදගත් නොවූ මානව අවශ්‍යතා එකින් එක නිර්මාණය කරමින් එම අවශ්‍යතා සඳහා ජනතාව අනවශ්‍ය ආකාරයෙන් පෙළඹවීම වෙළඳ දැන්වීම්කරණයේ ප්‍රධානතම සමාජ බලපෑමක් ලෙස හඳුන්වාදිය හැකිය.
පවතින සමාජ සදාචාරයට හා සංස්කෘතියට එරෙහිවන නව ජීවන රටාවන් හා සමාජ චර්යාවන් ඇති කරවීමට වෙළඳ දැන්වීම්කරණය බලපෑම් කරයි. ක්ෂණික ආහාර රටාවන් ඇති කිරීම, ජනප්‍රිය සංස්කෘතියට හැඩගැස්වීම, විරෝධාකල්ප චින්තනයන් ඇති කිරීම වැනි චර්යාත්මක වෙනස්වීම් එම බලපෑම් අතර වේ.
දැන්වීම්කරණයේ සමාජ බලපෑම් වැඩි වශයෙන් දරුවන් හා තරුණ පිරිස් ඉලක්ක කර ගනී. ලිංගිකත්වය, බිය, ආරක්ෂාව, ආදරය, රාගය වැනි මනෝ විද්‍යාත්මක සාධක ඔස්සේ හැඟීම් වලට හදවතට ආමන්ත්‍රණය කරමින් පාරිභෝගිකයා පොළඹවා ගැනීමට දැන්වීම්කරණය ඔස්සේ කටයුතු කරයි.
දැන්වීම්කරණයේ සමාජ බලපෑම් අඩු වැඩි වශයෙන් හිතකර මෙන්ම අහිතකර තත්ත්වයන්ගෙන් බලපෑම් කරන අතර එය යම්තාක් දුරට හෝ නියාමනය කිරීම සඳහා පියවර ගැනීම අතිශය වැදගත් වේ. විශේෂයෙන් දැන්වීම් කරණය සඳහා වූ නීතිමය රෙගුලාසි පද්ධතියක් හෝ ආචාරධර්ම පද්ධතියක් ඇති කිරීම ඊට සුදුසුම පියවරයි. වර්තමානය වන විට ද ඒ ඒ රටවලට ආවේණිකව ගොඩනගා ගත් දැන්වීම්කරණ ආචාරධර්ම හා නීතිමය ලියවිලි පැවතිය ද ඒවා ක්‍රමානුකූලව ක්‍රියාවට නැංවීම සඳහා බලගන්වා නොමැති වීම තුළ දැන්වීම්කරණයේ අහිතකර සමාජ බලපෑම් වර්ධනය වී ඇති බව පැහැදිලි වේ. කෙසේ වෙතත් සන්නිවේදන ප්‍රචාරණ ක්‍රියාවලියක් ලෙස දැන්වීම්කරණය මානව අවශ්‍යතාවයන් සපුරා ගැනීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය සාධකයක් බවත් එය භාවිත කිරීමේ ක්‍රමවේදය තුළ හා භාවිත කරන පුද්ගලයන් අනුව එහි බලපෑම් ස්වභාවය වෙනස්වන බවත් ප්‍රධාන වශයෙන් හඳුනාගත හැකිය.
රිෂිත ජනිත් නානායක්කාර
ජනසන්නිවේදන අධ්‍යන අංශය
කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලය
