පනාමුරේ ඇත්ගාල වටා බැදී ඇති ජනප්රවාද හා එහි වර්තමාන වතගොත සොයා
ඈත අතීතයේ සිට මෙරට අලි අතුන් ඇල්ලීමේ ක්රියාවලිය සිදු වූ බව නිසැකය. විදේශ රටවල් සමග පැවති වෙළඳ සබඳතා
ඔස්සේ අලි ඇතුන් අල්ලා වෙළදම් කිරීම රජ
සමයේ පටන් පැවතිණි. කෙසේ වෙතත් ගාල්බැඳ ඒ තුළට අලි ඇතුන් එළවා කොටුකර හීලෑ අලීන්ගේ
සහය ඇතිව අලි ඇතුන් අල්ලා ගැනීමේ ක්රමය මෙරටට පුරුදු වූයේ පෘතුගීසීන් මුහදුබඩ පළාත් තමන්
යටතට ගැනීමෙන් පසුවය. මන්ද ඔවුන් වසරක් පාසා මෙරට ගාල්බැඳ අල්ලන ලද අලි ඇතුන්
මෝගල් අධිරාජයාට විකිණීම සිදු කිරීමත් සමගය.
අනතුරුව බ්රිතාන්යන්ද මෙරට පාලන බලය හිමි කරගත් පසු රාජකාරි ක්රමය යොදා අලි
ඇතුන් ගාල් බැඳීම සඳහා යොමු විය.
කෙසේ වෙතත් එදා මෙදා තුර දිවයිනේ ඉතා ප්රසිද්ධියට
පත් ඇත්ගාල බඳින ලද්දේ කොළොන්න කෝරළයේ පනාමුර ප්රදේශයේ ය. විශේෂයෙන“ පනාමුරේ ඇත්
රාජා ” යන නාමය ලංකාවේ පමණක් නොව ලොව ප්රසිද්ධ වු නාමයකි. මෙම නාමය හා බැඳි
පනාමුර ඇත්ගාල සුවිශේෂී ඓතිහාසික ස්ථානයකි.
සුප්රසිද්ධ “පනාමුරේ
ඇත්ගාල” පිළිබඳ විස්තර කරන විට මඩුවන්වෙළ රටේ මහතාගේ නම ද නිරායාසයෙන්ම ඇදී එන බව
කිව යුතුය. මඩුවන්වෙළ පරපුරේ අවසානයා වන “ විජයසුන්දර ඒකනායක අභයකෝන් කොඩිතුවක්කු
මුදියන්සේලාගේ ශ්රිමත් ජේමිස් විලියම් මඩුවන්වෙල” වන මොහු විසින් තම ජීවිත කාලය
තුළ දී 1889 වසරේ සිට ඇත්ගාල් විස්සක් ( 20 ) බන්ඳවා ඇති අතර
එහිදී අල්ලා ගන්නා ලද අලි ඇතුන්ගෙන් කිහිපදෙනෙකු ඉතිරි කරගෙන සෙසු අය විකුණා ඇති
බව ද සඳහන් වේ.
පනාමුර යනු මඩුවන්වෙල නින්දගමට අයත්
පැරණි ගමකි. කතරගම දේවාලයේ මුර භටයන් 50 ක් මුරට සිටි බැවින් “ පනහමුර ” ලෙස භාවිතා වී පසුව “ පනාමුර ” ලෙස ව්යවහාර
වන බව ජනප්රවාදයේ සඳහන් වේ. අක්කර 7000 ක් පමණ වන මෙම නින්දගම ශ්රී වීර පරාක්රම නරේන්ද්රසිංහ රජු විසින්
මඩුවන්වෙල මොහොට්ටාලට ලබාදුන් නින්දගමකි.
අලි ඇතුන් අල්ලා ගැනීමේ බිහිසුණූ ක්රියාවලිය
මනා ලෙස සැලසුම් සහගතව ඉටු කරන ලද්දකි. ඇත්ගාල ඉදි කිරීමට පෙර කල් තියාම සේවක සමූහයාට
මාස දෙක තුනක් සඳහා අවශ්ය ආහාර සපයා ගැනීම ස`දහා වලව්වේ වී ගබඩා පිරවීම සි¥ කරයි. අනතුරුව ගම්වාසීන්, රටේ මහතාගේ නිවේදනයට අනුව තමන්ගේ බරට වේවැල් මිටියක් ද රැගෙන ඇත්ගාලේ වැඩට
පැමිණිය යුතුය. එමෙන්ම වල් අලි බැ`දීමට දක්ෂ පුද්ගලයන්, හීලෑ අලි ඇතුන් හා ඔවුන්ගේ අයිතිකරුවන්, ගස් කපන්නන්, හෙල්ල දරන්නන්, ගිනිමැල ගසන්නන්, මන්ත්රකාරයන්, වඩුවන්, කොකියන් ආදී
සෑම දෙනාටම රටේ මහතා විසින් කල් වේලා ඇතිව දැනුම් දී මෙය සිදු කරනු ලබයි.
ජූලි මාසයේ දී නොහොත් වසරේ ග්රීෂ්ම
සමය ආරම්භයත් සමග වල් අලි රංචු නිම්නයේ සිට පනාමුර අසලට සංක්රමණය වීමට පටන්
ගනිති. අගෝස්තු මාසයේ පවතින දැඩි නිය`ගය නිසා ජලය හා ආහාර සොයා පනාමුර කැළයේ පිහිටි කිසිදා ජලය නොසිදෙන “නලියන
දිය බුබුල” වෙත අලි ඇතුන් පිවිසෙති. ජනප්රවාදයේ සඳහන් ආකාරයට මෙය පොළව තුළින්
පැන නගින විශාල දිය ධාරාවක් වන අතර එහි වර්ෂා කාලයට වතුර අඩු වී නිය`ග කාලයට වතුර වැඩි වේ. ග්රීෂ්ම කාලයේ අලි ඇතුන් මෙම උල්පතෙන් වතුර බී
උද්දාමයෙන් ප්රීති ඝෝෂා පවත්වන විට දිය උල්පත ද උද්දාමයට පත් වූවාක් මෙන් වැලිත්
සමග දිය බුබුල නොනැවතී උඩට විසි කරන බව
සඳහන් ය. අලි ඇතුන් පමණක් නොව මිනිසුන් ද ප්රීති ඝෝෂා කරන විට ජල බුබුළු ඉහළට
විසිවන බව ප්රසිද්ධය. මේ නිසා මෙය “නලියන දිය බුබුල” ලෙස ජනප්රවාදයේ සඳහන් වේ.
කෙසේ වෙතත් ජලය සොයා පැමිණෙන වල් අලීන්
අල්ලා ගැනීම සඳහා “ කළු කන්දාව ” කඳු පාමුල පිහිටි මෙම දිය උල්පත මැදි කොට
අක්කර 06 ක පමණ වූ භූමි භාගයක
ඇත් ගාල බඳිනු ලබයි. හීලෑ ඇතුන්ගේ ද සහය ඇතිව විශාල බුරුත කොටන් සිටුවා, බුරුත කඳන් මාවර වශයෙන් බැඳ, වේවැල් බැමි
යොදා, පිටතින් ද ආවරණ
කණු යොදා ඉතා ශක්තිමත් ලෙස ඇත් ගාල බ`දිනු ලබයි. අලි ඇතුන් ගාලට ඇතුල් කිරීමට “ඉදිකඩ” නම් විශාල දොරටුවක් ද සාදා
ඇත් ගාල බැ`දීම නිම කර ඇත.
අනතුරුව රටේ මහතාගේ විධානයට අනුව 1800 ක පමණ පිරිසක් යොදා කැළයේ සිටින වල් අලීන් වලයාකාරව වට කර කෑ කෝ ගසා ගිනි
මැල දල්වා ගාල දෙසට පලවා හරිනු ලබයි. භීතියට පත් වල් අලීන් නොදැනුවත්වම ගාල තුළට
ඇතුළු වන අතර ඉන් පසුව ඇත් ගාල වටේට යාර දහයෙන් දහයට ගිනි මැල ගසා මුරකරුවන්
දෙදෙනෙක් බැගින් යොදවයි. හීලෑ අලි ඇතුන් ද රැකවරණයට යොදවයි. පැය කිහිපයක් ගත වූ
පසු තමන් කොටු වී ඇති බව දැනගත් අලි ඇතුන් ගාලට පහර දෙමින් පැන යාමට මහත් පෙරළියක්
සිදු කරන අතර ගිනි මැල, හෙල්ල පහරවල් හා හීලෑ
ඇතුන්ගේ මැදිහත් වීම මත අලි රැළ අසරණ වේ.
ගාලට ඇතුළු වී සිටින අලීන්ගේ සංඛ්යාව
දැනගත් පසු රටේ මහතා විසින් අලි බැඳීමට පෙර දින රාත්රියේ දී දේව පූජාවක් පවත්වනූ
ලබන බව ජනප්රවාදයේ සඳහන් වේ. ඉන්පසු අලි මන්ත්රකාරයන් හා නිර්භීත අලි බඳින්නන්
කැඳවා ශාන්තිකර්ම කර, ආරක්ෂක යන්ත්ර බන්ඳවා, පූජා කළ තැඹිලි තෙල් හිස ගා, හීලෑ අලි ඇතුන්ගේ බඩ යටින් ගොස් වල් අලින්ගේ පසු පාදවලට තොණ්ඩු දමා ඔවුන්
බඳින ලද බව ජනප්රවාදයේ සඳහන් වේ.
එමෙන්ම මඩුවන්වෙල පදිංචි බුත්කන්ද විද්යාලයේ
හිටපු ආචාර්ය වරයෙකු වන නිශ්ශංක පැටිකිරිකෝරාළ මහතා පවසන්නේ මඩුවන්වෙළ රටේ මහතා
වල් අලීන් හීලෑ කරගැනීම සඳහා විශේෂ මන්ත්ර
ශාස්ත්රයන් හා කෙම් ක්රම භාවිත කළ බවට
ජනප්රවාද කතාවල සඳහන් බවයි. මෙහිදී අලි බැදීමට පෙර මන්ත්ර ජප කරන ලද බුලත් කොළයක කෑල්ලක් කඩා හපමින් ඉතුරු කෑල්ල
ඉනේ ගසාගෙන පසුව ඇතුන් සමීපයට යන බවත්, අලි ඇතුන් රටේ මහතාට හීලෑ වන බවත් ජනප්රවාද කතා අතර පවතින බව
පැටිකිරිකෝරාළ මහතා පවසන ලදි.
මෙලෙස හීලෑ අලි ඇතුන්ගේ, මුරකරුවන්ගේ, අලි බඳින්නන්ගේ
හා මන්ත්ර ජප කරන්නන්ගේ ආදී සියල්ලන්ගේ සහය ඇතිව අලි ඇතුන් බැඳ අවසන් කිරීමෙන්
පසුව ඇත්ගාලේ අවසන් පියවර වන්නේ අලි ඇතුන් කිහිප දෙනෙකු හැර ඉතිරි අලි ඇතුන්
වෙන්දේසියේ විකිණීමයි. මෙම ඇත්ගාල බඳින කාලය තුළ විදේශීය නරඹන්නන් පැමිණෙන අතර
ඔවුන්ට පහසුකම් සැලසීම සඳහා “පත්තිරිප්පුව ” නම් උස් වේදිකාවක් ඇත් ගාලට සැතපුම්
කාලක් පමණ දුරින් ඉදි කෙරෙන අතර ප්රභූන්ට වෙන වෙනම මහල් සහිත නිවාස ඉදි කරයි.
මෙම නරඹන්නන් සියළු දෙනාට රටේ මහතා විසින් සංග්රහයන් සම්පාදනය කරදෙන ලදි.
මෙම පනාමුර ඇත්ගාල පිළිබඳ ඇති තවත්
සුවිශේෂී කරුණක් නම් එකල අලි ඇතුන්ගේ අයිතිය රජුට හෝ ආණ්ඩුවට පමණක් හිමි වුවද බලපත්ර
හෝ කිිසිදු අවසර ගැනීමකින් තොරව මෙම ඇත්ගාල බැදීම තුළින් පැහැදිලි වන්නේ එකල මඩුවන්වෙළ රටේ මහතා පූර්ණ බලතල ඇති ස්වතන්ත්ර
ප්රාදේශීය රජෙකු ලෙස ක්රියා කර ඇති බවයි.
1930 සැප්තැම්බර් මස අභාවප්රාප්ත වු රටේ මහතාගෙන් පසු ඔහුගේ බූදලය හිමි වූයේ
ව්යවස්ථාදායක මන්ත්රණ සභාවේ හා පාර්ලිමේන්තුවේ ප්රථම කථානායක ව සිටි ශ්රිමත්
ප්රැන්සිස් මොලමුරේ මහතාටය. ඔහු විසින් ඇත් ගාල් දෙකක් බැන්ඳ වූ බව සඳහන් ය. 1950 දී ඔහු විසින් බඳින ලද දෙවන ඇත් ගාල පනාමුරේ ඇත් රාජා හා සම්බන්ධ මෙරට
අවසාන ඇත් ගාලයි. මෙම ඇත්ගාල සඳහා කොටු වූ පනාමුර ඇත් රාජා ලෙස හ`දුන්වන ( ඇත්තටම මෙම සතා ඇතෙකු නොව අලියෙකි) අඩි 09 ක් පමණ උස දැවැන්ත හස්තිරාජයා මෙල්ල කර ගැනීමට කිසිිවෙකුට නොහැකි වී තිබේ.
මහත් පෙරළියක් කරමින් තම රැලේ සගයන් බේරා ගැනීමට සටන් කළ මෙම ඇත් රාජා 1950 අගෝස්තු 05 වන දින රාත්රියේ
දී නාවික හමුදා තුවක්කු කරුවෙකු ව“ සෑම් කදිරගාමර්” නැමැත්තා විසින් මොලමුරේ
මහතාගේ විධානයට අනුව වෙඩි තබා මරා දමා තිබේ.
මේ සමගම රටේ සියළුම ජන මාධ්යය මෙය
ප්රචාරය කිරීමත් සමග රට තුළ දැඩි විරෝධයක් පැන නැගී ඇති අතර ඉන්පසු මෙරට ඇත්ගාල්
තහනම් කිරීමට පාර්ලිමේන්තුව විසින් තීරණය කරන ලදි. මෙලෙස මෙරට අලි ඇතුන්ගේ
සුරක්ෂිත භාවය තහවුරු කරන නීති සම්පාදනය වීමට පනාමුරේ හස්තියාගේ මරණය හේතු සාධක වූ
අතර ඒ සමග ම මෙම හස්තියා වීරයෙකු ලෙසින් “පනාමුරේ ඇත් රාජා” ලෙස ලෝක ප්රසිද්ධ
විය.
මෙම දැවැන්ත හස්තිරාජයා මරා දැමීමත්
සමග කිසිදාක නොසිදෙන කළුකන්දාව කඳු පාමුල ඇති
නලියන දිය බුබුල හිඳීගිය බවත්, එහි වතුර අඩු වූ බවත්, එහි පෙර මෙන් උද්දාමයට පත්ව ජලය විසි කිරීමක් සිදු නොවූ බවත් ආදී ඇතැමුන්ගේ විවිධ මත ජනප්රවාදයේ සඳහන් වේ. එමෙන්ම
හස්තිරාජයාගේ මරණයත් සමග ප්රැන්සිස් මොලමුරේ මහතා නිතර බියට පත්ව රෝගාතුර වූ බව
ද මඩුවන්වෙල ගම්වැසියන් අතර පවතින ජනප්රවාදයකි. ඇතාගේ මරණයෙන් පසු මොලමුරේ මහතා
විශාල වශයෙන් දාන මාන කටයුතු වල නියැලෙනු ලැබූ බව ද සදහන් වේ. එමෙන්ම පනාමුර ප්රදේශයේ කෙත්වතු සියල්ල නිසරු වී ගිය බවද ජනප්රවාද
කථා අතර පවතී.
ලංකාවේ අවසාන ඇත්ගාල වන පනාමුර
ඇත්ගාල පිහිටි ප්රදේශයට වර්තමානයේ ළඟා විය හැකි පහසුම මාර්ගය වන්නේ ඇඹිලිපිටිය උඩගම හංදියෙන් හැරී කොළොන්න
හරහා සූරියකන්ද දක්වා වන මාර්ගයේ කි. මි. 10ක් පමණ ගමන් කිරීමෙන් පසු පනාමුර හංදියට පැමිණ පනාමුර හංදියේ ඇති සල්ගස ළගින් දකුණට හැරී කි.මි. 03 ක් පමණ ඇතුළට
දිවෙන මාර්ගයයි.
ලංකාවේ අවසන් ඇත්ගාල වන පනාමුරේ
ඇත්ගාලෙහි වර්තමානයේ දී අපට ශේෂව දකින්නට ඇත්තේ පුරාවිද්යා පුවරුවක්, ඇත්ගාලට පාදක වූ දිය උල්පත හා ප්රදේශවාසීන් විසින් නැවත සකස් කර සිටුවන
ලද ඇත්ගාල බැඳීමට ගත් එක් ලී කොටයක් පමණි. කෙසේ වෙතත් පසුගිය රජය සහ පනාමුර
පොලීසිය එක්ව ඇත්ගාලෙහි අනුරුවක් සහ පනාමුර ඇත් රාජා සිහිවීම සඳහා ඇත්රාජාගේ
අනුරුවක් ඉදිකර තිබෙනු දක්නට ලැබේ. එමෙන්ම පසුගිය රජය සමයේ දී කෞතුකාගාරයක් ඉදි
කරනුු ලැබුවද එය අද වන විටත් විවෘත නොවී පැවතීම කණගාටුවට කරුණකි. වර්තමානයේ පනාමුර
පොලිසිය හා එක්ව කොලොන්න ප්රදේශයේ පදිංචි එකල ඇත් ගාල බැ`දීමට සම්බන්ධ වූ පුද්ගලයෙකු වන
“පැන්ටිස් සිංඤ්ඤෝ” මහතා ප්රමුඛ පනාමුර ගම්වැසියන් විසින් ඇත්ගාල පිහිටි
ඓතිහාසික භූමිය ආරක්ෂා සහිතව පවත්වාගෙන යනු ලබයි.
අතීතයේ ඇත්ගාලට පාදක වු භූමියෙන්
කොටසක් අද වන විට කෙත්වතු බවට පත්ව ඇති අතර කොටසක් වල් වැදී ඇත. විශේෂයෙන්ම එදා
පැවති දිය උල්පත අදටත් පනාමුර වැසියන්ගේ කෙත්වතු සරු කරමින් ඇත්රාජා සිහි කරමින්
ගලා බසී. හස්තියාගේ මරණයත් සමග මෙම උල්පතෙහි ජලය අඩු වී ඇති බවත් ඇත් රාජාගේ පින්
බලයෙන් එය තාමත් නොසිදී ඇති බවත් ගම්මුන් අතර පවතින ජනප්රවාද කතාවකි. කෙසේ වෙතත්
වර්තමානය වන විට අනවසරයෙන් මෙම දිය උල්පතෙන් නල මාර්ග ඔස්සේ ජලය ලබා ගැනීමට කටයුතු
කිරීමත් අවට පෝෂක ප්රදේශයේ වන ලැහැබ එළි පෙහෙළි කිරීමත් නිසා දිය උල්පත තර්ජනයට
ලක්ව ඇත.
මේ අනුව කොළොන්න කෝරළයේ පිහිටි
ඓතිහාසික ස්ථානයක් වන ලංකාවේ අවසාන ඇත්ගාල වන පනාමුරේ ඇත්ගාලෙහි දැනට ශේෂව ඇති දිය
උල්පත හා අනෙකුත් සියළුම ඓතිහාසික සාධක ආරක්ෂා කර ගැනීම උදෙසා පුරාවිද්යා සංරකෂණ
දෙපාර්තමේන්තුවේ දැඩි අවධානය යොමු කිරීම ඉතා වැදගත් වන අතර එය අප සැමගේම වගකීමකි.
රිෂිත ජනිත් නානායක්කාර
ජනසන්නිවේදන අධ්යන අංශය
කැළණිය විශ්වවිද්යාලය